Ancak uzmanlar, bu önerinin etkisiz ve çelişkili olduğu görüşünde. Resmi verilere göre ülkede baraj doluluğu yüzde 67,7’ye gerilerken, bu oran ağustos ortalaması olan yüzde 80,5’in oldukça altında. Ülkenin beş bölgesi “resmi kuraklık”, altı bölgesi ise “uzun süreli kuraklık” kategorisinde; çiftçiler büyük kayıplarla karşı karşıya ve doğal yaşam tehdit altında.
E-POSTA SİLMEK SU KRİZİNE ÇARE DEĞİL
Eleştirilerin merkezinde veri merkezlerinin soğutma için kullandığı milyonlarca litre su var. ZME Science’a konuşan uzmanlara göre e-posta silmek su krizine çare değil; çünkü verilerin önemli kısmı düşük enerji tüketimli arşiv disklerinde tutuluyor ve silinen dosyalar uzun süre sistemlerde kalmaya devam ediyor.
Asıl enerji ve su yükü, veri depolamaktan ziyade platformlarda içerik izlemek, TikTok kullanmak ya da yapay zeka çalıştırmak gibi sürekli veri akışından kaynaklanıyor.
BİR HAMBURGER İÇİN 2400 LİTRE SU GEREKİYOR
Basit bir karşılaştırma tabloyu netleştiriyor… Euronews’te yer alan habere göre; ortalama bir fotoğraf arşivini (50 GB) saklamak yılda 8,5 kWh elektrik tüketiyor ve bunun su karşılığı yalnızca birkaç litre. Buna karşılık tek bir hamburgerin üretimi yaklaşık 2 bin 400 litre su gerektiriyor.
Uzmanlara göre bitkisel bir öğün tercih etmek, tüm e-posta kutusunu silmekten katbekat daha etkili bir tasarruf anlamına geliyor.
YAKLAŞIM ÇELİŞKİLİ BULUNDU
Hükümetin yaklaşımı da “çelişkili” bulunuyor. Bir yandan halka “tatil fotoğraflarınızı silin” çağrısı yapılırken, diğer yandan su tüketimi yüksek büyük veri merkezleri için vergi indirimleri ve teşvikler sağlandığı hatırlatılıyor. İngiltere’nin 2024’te kendisini “küresel yapay zekâ merkezi” ilan ederek Amazon, Google ve Microsoft gibi şirketleri çekmesi, daha fazla veri merkezi ve daha yüksek su kullanımı anlamına geliyor.
Uzmanların öne çıkardığı çözüm önerileri arasında altyapıdaki su kaçaklarının onarılması (günde milyarlarca litre suyun boşa aktığı belirtiliyor), bitkisel beslenmenin artırılması ve kırmızı et tüketiminin azaltılması, büyük veri merkezlerinin su-enerji kullanımı konusunda şeffaflaşması, elektronik cihazların ömrünün uzatılması ve yapay zeka projelerinde enerji ile su tüketiminin zorunlu olarak açıklanması yer alıyor.
